Đại tiện phân mỡ liệu có nguy hiểm? Nguyên nhân và cách phòng ngừa hiệu quả

Phân là thành phần mà cơ thể không thể hấp thụ hoặc tiêu hóa trong ruột non, ruột già. Trong phân bao gồm tế bào chết, vi khuẩn, chất xơ…. Nếu thấy hiện tượng phân mỡ hoặc phân có mùi lạ thì đó có thể là cảnh bảo nguy hiểm liên quan tới sức khỏe. Để hiểu hơn về vấn đề này cũng như nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả thì hãy theo dõi thông tin có trong bài viết dưới đây. 

Đi ngoài phân mỡ, cảnh báo nguy hiểm về bệnh tiềm ẩn

Phân biệt đi ngoài phân có váng mỡ và tiêu chảy phân mỡ ở người trưởng thành

Đi ngoài phân mỡ

Chứng phân mỡ là gì? 

Đại tiện phân mỡ là biểu hiện đi ngoài phân sẽ kèm theo dầu mỡ, tình trạng này do cơ thể phản ứng quá mức với gluten có trong thức ăn hay còn được gọi là chứng ruột nhạy cảm gluten. 

Hiểu đơn giản hơn thì phân mỡ là khi phi phân chứa lượng chất béo vượt xa so với mức bình thường (nhiều hơn 7g/ngày). Và loại phân này sẽ nhớt và khó xả trôi hơn bình thường.

Bạn có thể nhận biết phân mỡ thông qua một số dấu hiệu sau: 

• Trên bồn cầu nổi lên lớp váng mỡ. 
• Phân có mùi khó chịu, màu sắc khác thường và kích thước lớn.
• Kèm theo đau bụng dữ dội hoặc quặn thắt bụng 
• Giảm cân không rõ nguyên nhân. 
• Luôn có cảm giác đầy bụng khó tiêu. 

Nguyên nhân dẫn đến đại tiện phân mỡ

Có nhiều nguyên nhân hình thành nên chứng phân mỡ hay đại tiện phân mỡ màu đen nhưng nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ bệnh u xơ nang làm cho quá trình hấp thụ của cơ thể kém đi. Bên cạnh đó, khi ăn các thực phẩm chứa nhiều gluten nhiều làm cho lượng protein tăng cao gây teo nhung mao làm giảm hoạt động hấp thu dinh dưỡng của cơ thể dẫn tới sự xuất hiện của chất béo trong phân. 

Bệnh lý di truyền cũng là một trong những lý do phổ biến làm chậm quá trình hấp thu chất béo của cơ thể trong đó bao gồm cả chất béo u xơ nang. 

Ngoài ra, bệnh còn hình thành do một vài tác nhân sau: 

• Viêm tụy mạn tính: Suy giảm chức năng tụy làm ảnh hưởng tới khả năng tiết men tiêu hóa của chất béo, carbohydrate và protein bị ảnh hưởng. Lúc này chất béo không tiêu thụ hết nên bắt buộc phải đào thải ra bên ngoài. 
• Cơ thể không dung nạp glucose: Thiếu enzyme lactase trong cơ thể làm cho lượng glucose không phân hủy đặc biệt là glucose trong sữa động vật. Từ đó khiến cơ thể xuất hiện triệu chứng đầy bụng, khó tiêu.
• Bệnh đường mật: Phân mỡ đều có thể do viêm gan, xơ gan, tắc nghẽn đường mật gây nên. 

Phân mỡ có nguy hiểm không?

Phân mỡ sẽ không gây nguy hiểm tới tính mạng nếu như được phát hiện và chữa trị đúng lúc. Vì thế khi thấy cơ thể có dấu hiệu bất thường và nghi ngờ mắc phân mỡ người bệnh nên đến cơ sở y tế gần nhất để được làm xét nghiệm sinh thiết, xét nghiệm máu.

Song song với đó, để hiệu quả điều trị bệnh cao nhất thì việc xác định nguyên nhân gây bệnh là yếu tố then chốt, là nút thắt để tìm được hướng điều trị phù hợp. Tuy nhiên để sạch ruột và ruột trở lại hoạt động như bình thường thì người bệnh có thể mất từ 2 – 6 năm điều trị. 

Thêm vào đó, bệnh cũng sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm khó lường như ung thư ruột non, ung thư thực quản, các bệnh ác tính như u lympho, viêm lan tỏa tá tràng. 

Cách điều trị đi ngoài phân mỡ an toàn, hiệu quả tức thì 

Bên cạnh việc tham khảo ý kiến bác sĩ thì chế độ ăn và khẩu phần dinh dưỡng bổ sung vào cơ thể hàng ngày cũng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến toàn bộ quá trình chữa bệnh. Do đó, với người mắc bệnh vì cơ thể hấp thụ kém,  miễn dịch với gluten thì người bệnh nên cắt bỏ sản phẩm từ lúa mì, bơ sữa và các sản phẩm làm từ sữa.

Còn với bệnh nhân mắc bệnh bởi bệnh đường mật, bệnh u xơ nang hay viêm tụy gây nên thì tốt nhất nên điều trị theo thuốc đã kê đơn của bác sĩ và tham khảo chế độ ăn từ bác sĩ sao cho hợp lý và khoa học nhất. 

Ngoài những cách điều trị trên, để ngăn ngừa bệnh bạn có thể thực hiện tuân theo thực đơn sau:

• Uống đủ nước 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày.
• Giảm tiêu thụ chất xơ, chất béo gây hại cho cơ thể. 
• Nên bổ sung cho cơ thể vitamin hòa tan trong dầu như A, D, K, E.
• Xây dựng thực đơn ăn giàu vitamin B12, sắt, canxi, magie. 
• Sử dụng thêm thuốc chữa tiêu chảy, thuốc trị đầy hơi, thuốc kháng axit và trị khó tiêu. 

Tiêu chảy phân mỡ 

Dấu hiệu nhận biết tiêu chảy phân có váng mỡ

Tùy vào mức độ từ nặng đến nhẹ nhưng để nhanh chóng nhận biết tình trạng tiêu chảy phân mỡ bạn có thể tham khảo các dấu hiệu sau: 

• Thường xuyên đi ngoài phân lỏng, xuất hiện mùi khó chịu và kèm theo lớp váng mỏng trên mặt nước.
• Sụt cân nhanh chóng, gặp các vấn đề về da, tóc gãy rụng, xơ rối. Một vài trường hợp khác có thể thêm cả triệu chứng đau nhức xương gối.
• Còn với trẻ em, tình trạng tiêu chảy phân có mỡ cũng được xuất hiện sớm ở trẻ 3 – 4 tháng tuổi đặc biệt là bắt đầu chuyển sang giai đoạn ăn dặm bằng bột. Lúc này ba mẹ quan sát có thể thấy cơ thể trẻ có biểu hiện buồn nôn, mệt mỏi, tiêu chảy, loét miệng, đầy bụng. 

Tiêu chảy phân mỡ có nguy hiểm không? 

Cũng giống với nhiều bệnh tiêu hóa khác, với tiêu chảy phân mỡ sẽ gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Thậm chí để bệnh ở giai đoạn nặng có thể chuyển sang vô sinh, biến chứng thai nghén với phụ nữ mang thai hoặc ung thư ruột. 

Nhiều trường hợp phát hiện và chẩn đoán bệnh muộn làm người bệnh giảm nguy cơ hấp thụ canxi dẫn đến loãng xương…. Bên cạnh đó, bệnh còn được xem là tiền đề gây ra các bệnh ung thư ác tính đặc biệt là ung thư thực quản, nguy hiểm hơn u ác tính là biến chứng hồi tràng, tá tràng rút ngắn thời gian sống của người bệnh. 

Đối với trẻ em khi mắc tiêu chảy mỡ sẽ làm ảnh hưởng tới sự tăng trưởng và phát triển của bé. 

Lượng mỡ trong phân qua phân tích mẫu phân

Tiêu chảy phân mỡ kiêng ăn gì?

Tuy bệnh nguy hiểm nhưng tình trạng bệnh có thể chấm dứt bệnh hoàn toàn nếu tìm đúng phương pháp và ăn đúng loại thực phẩm cần thiết. Đồng nghĩa với đó nếu bị tiêu chảy phân mỡ người bệnh nên kiêng: 

• Kiêng thực phẩm chứa nhiều chất béo, chất xơ. 
• Loại bỏ khẩu phần ăn hàng ngày các thực phẩm như dầu dừa, dầu cá, sản phẩm làm từ lúa mì hay loại hạt còn nguyên vỏ. 
• Hạn chất kích thích và đồ uống chứa cồn….

Tình trạng phân mỡ ở trẻ sơ sinh

Nguyên nhân hình thành tình trạng phân có váng mỡ ở trẻ nhỏ 

Với người trưởng thành lượng mỡ trong phân luôn ít hơn 7g/ngày. Nhưng khi lượng mỡ này vượt quá chỉ tiêu trên sẽ gây ra hiện tượng phân mỡ, còn đối với trẻ em lượng mỡ trong phân nhiều hơn 1g/ngày đã là dấu hiệu cảnh báo bệnh phân mỡ. 

Nếu trẻ em mắc bệnh ở mức độ nhẹ thì cần xét nghiệm mẫu phân để kết luận kết quả, còn nếu bệnh tiến triển nặng hơn thì bố mẹ có thể quan sát bằng mắt thường. Bên cạnh nguyên nhân do gluten gây nên thì đối với trẻ sơ sinh đi đại tiện ra phân mỡ còn do một vài nguyên nhân sau: 

• Ruột không phân hủy được lactose dẫn tới đầy bụng, tuy nhiên nếu cắt bỏ hoàn toàn lactose sẽ làm ảnh hưởng tới quá trình hấp thu canxi của bé. 
• Mắc bệnh về đường mật làm cho phân có váng mỡ và màu vàng. 
• Trẻ bị viêm tụy

Đại tiện phân mỡ ở trẻ em khi mỡ trong phân vượt quá 1g/ngày

Phân mỡ ở trẻ em có nguy hiểm không?

Bố mẹ không nên chủ quan khi con bị phân mỡ bệnh không được chữa trị sớm sẽ gây nguy hiểm đến sự tăng trưởng và hấp thụ của bé. Hơn nữa để bệnh kéo dài còn gây bệnh nặng thậm chí là ung thư ruột. 

Nên làm gì khi trẻ bị đi ngoài phân mỡ?

Khi trẻ bị đi ngoài phân mỡ càng được phát hiện, chữa trị sớm sẽ không gây nguy hiểm đến sức khỏe cũng như tính mạng của bé. Chính vì thế, lời khuyên dành cho bậc cha mẹ nếu thấy phân của bé có hiện tượng lạ như phân mỡ hoặc thay đổi về màu sắc nên đưa con đến bác sĩ để thăm khám trước khi gây biến chứng khó lường. 

Có thể thấy đại tiện phân mỡ là tình trạng có thể gặp ở cả người lớn lẫn trẻ nhỏ với dấu hiệu và triệu chứng dễ gây nhầm lẫn với bệnh khác. Do đó đừng xem nhẹ bệnh, hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra, tìm nguyên nhân và cách chữa trị phù hợp để tránh gây ra hệ quả nguy hiểm đến sức khỏe.