Lo lắng căng thẳng cũng gây tiêu chảy là bệnh gì?

Chuyện khó tin, nhưng ở rất nhiều người, mỗi khi lo lắng, căng thẳng, stress là lại bị tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa, thậm chí là đau bụng, trướng bụng. Tưởng như không có gì liên quan, nhưng đây lại là một bệnh rất khó chữa và tỉ lệ mắc càng ngày càng gia tăng, nhất là ở người trẻ, làm việc nhiều với máy tính…

“Bắt bệnh stress gây tiêu chảy”

Hiện tượng nói trên là đặc trưng điển hình của Hội chứng ruột kích thích (tên quốc tế gọi tắt là IBS), chúng ta thường quen với tên là bệnh đại tràng co thắt (vì đây là triệu chứng điển hình và dễ thấy nhất của bệnh).

Đau bụng, trướng bụng là triệu chứng của bệnh đại tràng co thắt

Những triệu chứng thường thấy của bệnh là: đau quặn hoặc đau âm ỉ quanh bụng; thậm chí bạn cảm thấy đầy bụng, trướng hơi, sôi bụng rất nhiều; đi ngoài nhiều lần: có thể đi táo, lỏng, nát hoặc đầu rắn, đuôi nát. Những triệu chứng trên, người bệnh thường dễ bị nhầm lẫn với bệnh viêm đại tràng nhưng khác với viêm đại tràng, người bị đại tràng co thắt khi đi khám sẽ thấy các kết quả nội soi, siêu âm… đều cho kết quả “bình thường”. Đặc biệt, mỗi khi lo lắng, căng thẳng, stress, mất ngủ bệnh thường tái phát hoặc có xu hướng tăng nặng. Sở dĩ như vậy vì có một mối liên quan đặc biệt giữa tâm lý và triệu chứng của bệnh…

Stress ảnh hưởng tới đường tiêu hóa như thế nào?

Co bóp để đẩy chất thải ra ngoài là hoạt động bình thường của ruột. Nhưng khi hệ tiêu hoá gặp vấn đề, ruột co bóp ít khiến thức ăn bị lưu giữ trong đường ruột lâu và bị hấp thu hết nước khiến phân quá khô sẽ gây ra táo bón, ngược lại khi ruột co bóp quá nhiều khiến phân bị đẩy ra ngoài quá sớm khi chưa được hấp thu bớt nước và muối khoáng sẽ gây ra tiêu chảy. Nhu động ruột càng tăng càng dễ gây ra tiêu chảy và ngược lại, càng ì trệ càng gây ra táo bón.

Năm 1949, bác sĩ Almy T.P. đã thực hiện một thử nghiệm về sự tác động của stress tới nhu động ruột. Ông tiến hành nội soi đại tràng cho bệnh nhân và đo xung động trên ruột. Khoảng phút thứ 10, ông nói:

– Tôi phát hiện thấy một cục lớn trong đường ruột đây, có lẽ là ung thư.

Ngay sau khi đó, ghi nhận được sự gia tăng của nhu động ruột theo từng đợt (hình minh họa). Sau đó khoảng 15 phút, ông nói với bệnh nhân:

– Ôi, tôi nhầm đấy, ruột của anh hoàn toàn bình thường không có vấn đề gì đâu.

Lập tức ghi nhận sự ổn định nhanh chóng trên đường ruột, nhu động trở về bình thường sau vài phút.

Hình: Đáp ứng vận động ruột với stress – Almy T.P. et al Gastroenterology 1949;12:437-49

Tất nhiên thí nghiệm như thế này hiện giờ không còn được phép thực hiện vì lý do Y đức, nhưng ít nhất đã cho chúng ta thấy ảnh hưởng của stress tới đường ruột như thế nào…

Ai hay mắc bệnh này?

Theo thống kê của BS Nguyễn Nghệ Tĩnh năm 2014 trong luận văn tốt nghiệp BS nội trú của mình, tỉ lệ mắc đại tràng co thắt cao nhất ở người Việt Nam là ở độ tuổi 30-39 và 50-59. Trong đó Nữ mắc nhiều gấp 2 lần Nam (hình bên).

Dễ thấy đây là những lứa tuổi phải lo toan, vất vả nhiều (30-39), lo lắng căng thẳng ở giai đoạn về già (50-59). Hơn nữa, có thể do phụ nữ phải lo lắng nhiều “việc không tên” hơn nam giới, nào là việc cơ quan, việc nhà, chăm con cái, lo gia đình nội ngoại, lại lo lắng về sắc đẹp, sợ già đi, sợ chồng không chung thủy … nên tỉ lệ mắc ở phụ nữ cao hơn hẳn. Có lẽ chị em cần phải xem lại xem có nên lo lắng, căng thẳng nhiều quá như vậy hay không??

Hình: Tỉ lệ mắc IBS ở Việt Nam – Nguyễn Nghệ Tĩnh. Nghiên cứu ứng dụng thang điểm Bristol ở bệnh nhân có hội chứng ruột kích thích. Luận văn tốt nghiệp Bác sĩ nội trú – Hà nội 2014.

Không chỉ có thế, sinh viên đại học cũng chiếm 14% số người mắc đại tràng co thắt (theo Journal Pediatr, 1996). Có thể do những áp lực thi cử, học hành cũng dễ khiến cho bệnh này không “buông tha” đối tượng trẻ tuổi này chăng?

Bớt phiền não lo âu, bớt co thắt đại tràng!

Lời khuyên đầu tiên của bác sĩ với bệnh nhân mắc đại tràng co thắt, đó là hãy bớt lo nghĩ đi, sống vui vẻ hơn, lạc quan hơn. Giảm stress là yếu tố quan trọng trong việc giảm các triệu chứng của bệnh. Và cũng vì đại tràng co thắt không phải là bệnh viêm đại tràng nên bạn đừng hi vọng những sản phẩm dành cho bệnh đại tràng hiện nay sẽ hiệu quả với bạn, vì ngoài việc ổn định đường ruột thì còn phải tác động lên yếu tố thần kinh. Do đó, để hỗ trợ, người bệnh nên lựa chọn những sản phẩm dành riêng cho đại tràng co thắt và hội chứng ruột kích thích.

Tràng Phục Linh PLUS là sản phẩm chiết xuất thảo dược đầu tiên ở Việt Nam dành riêng cho hội chứng ruột kích thích và đại tràng co thắt. Không chỉ giúp ổn định hệ tiêu hóa, giúp giảm các triệu chứng đi ngoài, đau bụng, phân không thành khuôn, Tràng Phục Linh PLUS còn giúp giảm các cảm giác căng thẳng, lo lắng, stress gây co thắt đại tràng. Sử dụng ngay từ đầu khi bệnh còn chưa nặng sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh lâu dài, giảm chi phí và thời gian chữa trị. Hiệu quả cũng sẽ nhanh hơn, có thể chỉ trong một vài ngày đầu tiên sử dụng đã có thể giảm bớt số lần đi ngoài, giúp phân thành khuôn và bụng dạ “dễ chịu” hơn.

Tràng Phục Linh PLUS nhãn đỏ

Lần này, nếu tái phát tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa do căng thẳng, bạn hãy cố gắng hít thở sâu, bình tĩnh lại, đừng lo lắng nữa, và thay vì uống thuốc cầm triệu chứng thông thường, hãy thử 1-2 hộp Tràng Phục Linh PLUS xem sao…

Ngoài ra, bạn có thể gọi điện đến số điện thoại tư vấn miễn cước 1800.1506 để các dược sĩ tư vấn kỹ hơn về tình trạng bệnh của bạn.