Nguyên nhân của viêm dạ dày cấp và mạn tính

Viêm dạ dày là hậu quả của sự kích thích niêm mạc bởi các yếu tố ngoại sinh hoặc nội sinh như: nhiễm độc chất, nhiễm khuẩn, các rối loạn miễn dịch.

Lớp niêm mạc là lớp trong cùng của dạ dày được cấu tạo bởi ba lớp: lớp tế bào biểu mô phủ, lớp đệm và lớp cơ niêm. Tùy theo từng nghiên cứu trên thế giới, tỷ lệ viêm dạ dày trong dân chúng là 15-11,5 trên 1.000 người dân.

1. Viêm dạ dày cấp tính

Viêm dạ dày cấp tính chính là tình trạng viêm cấp tính của niêm mạc dạ dày, thường có tính chất tạm thời, có thể kèm xuất huyết niêm mạc và nặng hơn có thể kèm viêm loét niêm mạc dạ dày. Một số nguyên nhân gây viêm dạ dày cấp tính có nhiều, song có thể xếp vào hai nhóm chính

Do các yếu tố ngoại sinh thường gặp :

• Virus, vi khuẩn và độc tố của chúng.
• Thức ăn : nóng quá, lạnh quá, cứng khó tiêu, nhai không kỹ hoặc bị nhiễm khuẩn, nhiễm độc do tụ cầu, coli, rượu, chè, cà phê, mù tạc … Rượu mạnh, uống với khối lượng nhiều.

Ăn vội và nóng là những nguyên nhân của viêm dạ dày cấp và mạn.

• Thuốc Aspirin, APC, Natrisalicylat, quinin, sulfamid, cortancyl, phenylbutazol, reserpin, digitalin, kháng sinh, KCL…
• Các chất ăn mòn : muối kim loại nặng (đồng, kẽm), thuỷ ngân, kiềm, acid sulphuric, acid chlothydric Nitrat bạc …
• Các kích thích nhiệt, dị vật. Các loại chất độc với ý đồ uống để tự tử.
• Các loại thuốc mang tính chất kích thích, nhất là dạng thuốc bột.

Do các yếu tố nội sinh (các yếu tố nội sinh tràn vào máu gây ra viêm dạ dày cấp), gặp trong các bệnh sau

• Các bệnh nhiễm khuẩn cấp (cúm, sởi, bạch cầu, thương hàn, viêm phổi … viêm ruột thừa, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, thoát vị hoành…)
• Ure cao trong máu ở những bệnh nhân viêm thận cấp tính hoặc mạn tính, tăng thyroxin, tăng đường máu.
• Bỏng, nhiễm phóng xạ (1.100r – 25000r ), các stress nặng, chấn thương sọ não, u não, sau phẫu thuật thần kinh, shock, bệnh tim, phổi cấp, xơ gan …
• Dị ứng : thức ăn (tôm, ốc, sò, hến …)

Niêm mạc dạ dày bị viêm cấp tính do dị ứng bởi một vài loại thức ăn không thích hợp với cơ thể hay aspirin… mà ta vẫn thường gọi là viêm dạ dày dị ứng, đôi khi có chảy máu lan tỏa trên toàn lớp niêm mạc dạ dày – gọi là viêm dạ dày dị ứng xuất huyết.

Do yếu tố xúc động mạnh về tâm thần làm rối loạn quá trình tiêu hóa thức ăn bình thường dẫn đến sự thay đổi dạ dày dạng viêm – viêm dạ dày do bị kích động mạnh sự hoạt động của bệnh thần kinh trung ương cao cấp.

2. Viêm dạ dày mạn tính

Viêm dạ dày mạn tính được xem như là tình trạng viêm của lớp niêm mạc của dạ dày, hiện tượng này diễn ra từ từ và tồn tại trong thời gian dài .

Nguyên nhân của bệnh viêm dạ dày mạn tính:

• Hậu quả của việc điều trị không đúng hay không triệt để bệnh viêm dạ dày cấp tính, từ đó chuyển sang mạn tính.
• Uống cà phê đặc, uống r ư ợu, hút thuốc lá lâu ngày sẽ tác động có hại cho niê m mạc dạ dày và gây bệnh.
• Ăn uống không điều độ, vội vàng, không nhai kỹ thức ăn, ăn các thức ăn khi còn đang nóng,… Nuốt nhiều, nhanh, nhai không kỹ, bữa ăn không đúng giờ giấc…Ăn nhiều thức ăn có nhiễm chất các hoá học dùng trong nông nghiệp và kỹ nghệ thực phẩm . Ăn nhiều gia vị (chua, cay) như hạt tiêu, ớt…

Hãy coi chừng với các loại gia vị có tính kích thích.

• Dùng một vài loại thuốc gây kích thích niêm mạc dạ dày trong một khoảng thời gian dài như Salicylat, Aspirin, thuốc lợi tiểu có thủy ngân… thường là nguyên nhân của viêm dạ dày dị ứng mạn tính.
• Hậu quả của bệnh nhiễm trùng mủ ở miệng, từ cổ họng như viêm mủ chân răng, viêm amidan hốc mủ, viêm mủ xoang hàm…
• Một vài bệnh lý viêm mạn tính ở các cơ quan tiêu hóa khác như viêm gan, viêm ruột non, viêm đại tràng. Các nhà nghiên cứu thường cho thấy viêm dạ dày mạn xảy ra cùng với loét dạ dày, loét hành tá tràng, bênh đại tràng chức năng, táo bón, nhiễm khuẩn ruột, túi mật viêm, trào ng ư ợc dịch mật vào dạ dày, viêm miệng nối dạ dày – hỗng tràng, ung thư dạ dày …
• Suy dinh dưỡng, ăn thiếu chất chủ yếu là chất đạm, thiếu các loại vitamin. T hiếu Fe, thiếu B12, thiếu axít folic, vitamin C, vitamin PP, thiếu protein.
• Yếu tố thần kinh – phản xạ điều hòa chức năng của dạ dày cũng đóng một vai trò quan trọng.

Thu Hằng / daitrang.vn