Các nguyên nhân gây viêm đại tràng cấp bạn cần biết

Viêm đại tràng cấp xảy ra chủ yếu do môi trường sống và chế độ ăn uống chưa đảm bảo vệ sinh. Nhiều người cho rằng viêm đại tràng cấp chỉ phổ biến ở những người trung niên hay người cao tuổi. Nhưng đó là quan niệm hoàn toàn sai lầm. Viêm đại tràng cấp hoàn toàn có thể xuất hiện ở những người dưới 30 tuổi, ngay cả là trẻ em. Để tìm hiểu chi tiết các nguyên nhân gây bệnh và những đối tượng có nguy cơ cao bị viêm đại tràng cấp tính, bạn đọc vui lòng theo dõi bài viết sau.

Viêm đại tràng cấp là gì?

Cấu trúc của ống tiêu hóa kéo dài từ miệng, đến thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già và hậu môn. Đại tràng là phần cuối của ống tiêu hóa – chính là ruột già. Đại tràng có 3 lớp, lớp ngoài cùng là thanh mạc, ở giữa là lớp cơ và trong cùng là lớp niêm mạc. Lớp niêm mạc là lớp tiếp xúc và trực tiếp chịu sự tác động của thức ăn, các quá trình chuyển hóa chất dinh dưỡng trong thức ăn. Bất cứ một nguyên nhân nào tác động vào lớp niêm mạc này thì đều có thể khiến cho niêm mạc đại tràng bị tổn thương.

Viêm đại tràng cấp tính đa phần là do mầm bệnh từ bên ngoài  (virus, vi khuẩn, nấm, kí sinh trùng) xâm nhập vào gây bệnh tại chỗ, có thể gây đau bụng kịch phát, tiêu chảy, trường hợp nặng còn có thể nôn mửa, chán ăn, chướng bụng. Tình trạng của một số người là họ không đi tiêu trong vài ngày hoặc bị táo bón nghiêm trọng. Đôi khi họ cũng có các triệu chứng sụt cân hoặc suy nhược.

Khi khởi phát, bệnh thường có biểu hiện buồn nôn và nôn trước, sau đó là tiêu chảy, có thể kèm theo đau quặn bụng, sốt, đau mình mẩy, đau bụng thường ở vùng bụng dưới bên trái hoặc vùng bụng dưới.

Để xem chi tiết về các triệu chứng của viêm đại tràng cấp, bạn có thể đọc bài viết sau: Dấu hiệu nhận biết đầy đủ viêm đại tràng cấp tính.

Các triệu chứng của viêm đại tràng cấp tính có đặc điểm bùng phát đột ngột trong thời gian ngắn, các triệu chứng đến rầm rộ và nghiêm trọng. Đây là căn cứ để phân biệt với viêm đại tràng mãn tính, mà nhiều người thường hay nhầm lẫn.

Nhiều người bị viêm đại tràng cấp thường chủ quan với sức khỏe của mình. Khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường, họ chỉ đơn giản cho rằng đó là rối loạn tiêu hóa bình thường nên không chữa trị hoặc tự ý uống thuốc kháng sinh không theo chỉ dẫn của bác sĩ. Bệnh dai dẳng với nhiều đợt bùng phát khác nhau, viêm cấp không được loại bỏ triệt để thì lâu ngày sẽ chuyển sang dạng mãn tính, khó điều trị hơn hẳn.

Những nguyên nhân dẫn tới viêm đại tràng cấp tính

Có rất nhiều tác nhân khác nhau có thể gây tổn thương và viêm niêm mạc đại tràng, gây ra tình trạng viêm cấp tính. Cụ thể là:

• Do vi khuẩn: Escherichia, Coli, Vibrio cholerne, Saminella, Shigella, Yersinia,…
• Do virus: Rota virus.
• Do ký sinh trùng: Amip.
• Do vi nấm
• Do độc chất: Asen, thủy ngân, chì, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ.
• Do tình trạng dị ứng thức ăn
• Do rối loạn nội tiết (bệnh Basedow, Addison,…)
• Do thiếu dinh dưỡng (vitamin A, B, PP…)
• Lạm dụng thuốc kháng sinh, nhuận tràng gây rối loạn hệ vi sinh trong đường ruột dẫn tới viêm cấp tính

Những ai dễ mắc bệnh viêm đại tràng cấp?

Nhắc đến bệnh viêm đại tràng chắc hẳn chúng ta không còn xa lạ, có thể bạn hoặc bạn bè của bạn đã từng mắc phải căn bệnh này. Nhưng điều khiến ai cũng thắc mắc là tại sao một số người lại dễ mắc bệnh hơn, trong khi đó, một số người dù ăn uống tùy tiện cũng không dễ mắc bệnh? Đó là vì mỗi bệnh đều có những đặc điểm riêng, và tương ứng sẽ có những nhóm bệnh dễ mắc phải.

Theo nghiên cứu của các chuyên gia, những người mắc bệnh viêm đại tràng trong gia đình có nguy cơ mắc bệnh viêm đại tràng cao hơn những người bình thường, do đó gen di truyền cũng liên quan đến việc khởi phát bệnh viêm đại tràng, những người như vậy cần đặc biệt lưu ý để phòng tránh bệnh viêm đại tràng.

Viêm đại tràng cấp có thể xuất hiện ở mọi đối tượng, mọi lứa tuổi. Từ trước đến giờ, những người lớn tuổi mắc bệnh viêm đại tràng nhiều, nguyên nhân chủ yếu liên quan đến sự suy giảm sức đề kháng khi tuổi tác cao, các cơ quan trong cơ thể bước vào giai đoạn lão hóa, nên khả năng chống lại mầm bệnh suy giảm. Trong khi, những người trẻ mắc bệnh viêm đại tràng chủ yếu liên quan tới thói quen sinh hoạt.

Nếu như thường xuyên ăn phải các thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, cơm hàng cháo chợ, thực phẩm bị ôi thiu, nhiễm nấm mốc, nhiễm khuẩn  thì chúng ta rất dễ mắc bệnh.

Những người trẻ thường bị bị căng thẳng thường xuyên, mệt mỏi quá độ do bận rộn với công việc hằng ngày, họ ít chú ý đến vấn đề ăn uống nên có thể bị suy dinh dưỡng, dẫn tới viêm đại tràng cấp tính.

Những người bị bệnh lao hay các bệnh lý đường ruột như là Crohn, thiếu máu cục bộ đại tràng, cũng có nguy cơ bị viêm đại tràng cấp tính cao hơn những người khác.

Lạm dụng thuốc tây trong bất kỳ vấn đề sức khỏe nào cũng đều có thể làm ảnh hưởng tới chức năng đại tràng, khiến đại tràng bị viêm thậm chí là loét.

Những người sống trong môi trường có nhiều độc tính dễ bị viêm đại tràng cấp.

Viêm đại tràng cấp tính có chữa khỏi được không?

Viêm đại tràng hoàn toàn có thể được chữa khỏi dứt điểm, điều quan trọng là bệnh nhân cần tuân thủ nghiêm túc chỉ dẫn điều trị của bác sĩ. Thông thường, viêm đại tràng được điều trị bằng một đợt kháng sinh kéo dài từ 7 – 10 ngày, để giảm bớt các triệu chứng, loại bỏ tác nhân gây bệnh. Các loại thuốc thường là: thuốc giảm đau, giảm co thắt đại tràng, thuốc chống nôn, giảm táo bón, tiêu chảy, thuốc giảm chướng bụng đầy hơi, thuốc diệt khuẩn ruột.

Người bệnh cần lưu ý,  sử dụng thuốc theo đúng liều lượng và thời gian bác sĩ hướng dẫn. Không nên thấy bệnh đã thuyên giảm mà ngừng thuốc đột ngột. Bởi khi đó vi khuẩn mới chỉ yếu đi, chưa bị tiêu diệt hoàn toàn, chúng có thể kháng lại thuốc dẫn tới tình trạng nhờn thuốc, bệnh nặng hơn và phải dùng tới kháng sinh mạnh hơn so với giai đoạn điều trị trước. Bên cạnh đó, người bệnh cần chú ý chế độ ăn uống điều độ và sinh hoạt lành mạnh để bệnh không tái phát.

Viêm đại tràng được coi là đã chữa khỏi nếu như:

• Thứ nhất, bệnh nhân hết triệu chứng, có thể sinh hoạt như người bình thường, không cảm thấy khó chịu.
• Thứ hai, khi nội soi nội soi đại tràng thấy niêm mạc trở lại bình thường, trơn láng, không có vấn đề gì, không viêm đỏ, sưng hay có vết trợt, vết loét.

Xem thêm: Các loại thuốc điều trị bệnh nhân viêm đại tràng

Những chú ý quan trọng trong chế độ ăn uống của bệnh nhân bị viêm đại tràng cấp tính

Bệnh nhân bị viêm đại tràng cấp tính cần chú ý điều chỉnh chế độ ăn uống. Dựa trên nguyên tắc mềm, dễ tiêu và giàu dinh dưỡng, bổ sung nhiều loại vitamin, không ăn đồ sống, lạnh, thuốc lá, rượu bia, đồ cay nóng. Vậy cụ thể những thực phẩm nào không phù hợp với bệnh nhân đang bị viêm đại tràng:

Không ăn các đồ ăn chưa được nấu chín như rau sống, nem, gỏi…

Thực phẩm sống, không đảm bảo vệ sinh: Không nên ăn những đồ tanh sống, nấu tái, thức ăn ôi thiu… để tránh nguy cơ bị nhiễm khuẩn đường ruột.

Thức ăn có chất xơ thô: Một lượng lớn thức ăn có chất xơ thô sẽ kích thích đường ruột và ảnh hưởng đến quá trình hấp thu chất dinh dưỡng, điều này sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng của bệnh nhân vốn đã bị suy dinh dưỡng do viêm đại tràng. Những thực phẩm như vậy bao gồm tỏi tây, cần tây, khoai lang, củ cải, ngũ cốc thô, đậu khô, v.v.

Hải sản và các sản phẩm từ sữa: Chất đạm trong hải sản khác với chất đạm trong thức ăn chúng ta thường ăn, một số chất đạm lạ dễ gây dị ứng và làm nặng thêm tình trạng viêm, vì vậy bệnh nhân viêm loét đại tràng phải ăn hải sản cẩn thận. Không nên uống sữa và các sản phẩm từ sữa.

Đồ ăn cay nóng: đồ ăn cay nóng có thể gây kích ứng cho đường tiêu hóa, vì vậy bệnh nhân viêm loét đại tràng nên tránh những đồ ăn cay nóng, nhất là các loại gia vị gây kích thích như hạt tiêu, mù tạt, rượu, ăn ít tỏi, gừng.

Đồ ăn dầu mỡ: Viêm loét đại tràng tiêu chảy thường kèm theo tình trạng kém hấp thu chất béo, trường hợp nặng còn kèm theo chứng tăng tiết mỡ. Do đó, nên hạn chế lượng chất béo trong khẩu phần ăn, không nên ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn chiên rán khi bị tiêu chảy, thường dùng các phương pháp chế biến thức ăn như như hấp, luộc, om, luộc, hầm, chưng cách thủy.

Các biện pháp phòng ngừa viêm đại tràng cấp tính

Để phòng bệnh hiệu quả, mọi người cần lưu ý các điểm dưới đây:

• Cần vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm thật tốt.
• Không ăn các thực phẩm chưa nấu chín, thực phẩm sống như tiết canh, nem chua, nem chạo, rau sống, gỏi…
• Không uống nước chưa đun sôi, nước đá không đảm bảo vệ sinh.
• Trường hợp gia đình có người mắc bệnh do kiết lỵ, lỵ trực khuẩn, thương hàn, tả…cần tiệt trùng các dụng cụ dùng trong ăn uống bằng cách luộc với nước sôi. Xử lý tốt phân của người bệnh, cho vào nơi quy định và có chất sát khuẩn mạnh đặc biệt là ở nông thôn, miền núi.
• Bổ sung các thực phẩm chứa nhiều dinh dưỡng như rau xanh, trái cây, củ quả, các đồ ăn chứa nhiều chất đạm và các nguyên tố như sắt, kẽm…
• Hạn chế đồ ăn nhanh, đồ ăn chiên dầu mỡ, các gia vị cay nóng.
• Không sử dụng nhiều các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Tập thể dục thể thao hàng ngày để nâng cao sức khỏe, phòng tránh bệnh tật.
• Thường xuyên đi khám sức khỏe định kỳ 3-6 tháng một lần.

Tràng Phục Linh giải pháp bảo vệ sức khỏe đại tràng toàn diện

Y học ngày nay đã kết hợp ImmuneGamma® với Bạch Truật, Bạch Phục Linh- hai dược liệu đầu bảng trong y học cổ truyền có tác dụng trị các triệu chứng tiêu chảy, táo bón, đầy trướng, chậm tiêu… Viên nang Tràng Phục Linh là sự kết hợp của tinh hoa y học cổ truyền và công nghệ y học hiện đại nên vừa giúp giảm nhanh các triệu chứng bệnh, vừa giúp đem lại một hệ miễn dịch mạnh mẽ để chống lại các tác nhân gây bệnh, vừa giúp hồi phục lớp niêm mạc đại tràng và ngăn không cho bệnh tái phát trở lại.

Người bệnh cũng nên ăn uống hợp lý để bệnh nhanh ổn định. Kiêng các chất kích thích như: rượu, thuốc lá, cà phê…; Hạn chế đồ tanh, sống; đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm là biện pháp quan trọng phòng tránh bị viêm đị tràng.