Tiêu chảy cấp kéo dài bao lâu thì khỏi?

Tiêu chảy cấp có thể gây ra tình trạng mất nước và chất điện giải, đồng thời gây rối loạn hấp thu, có thể dẫn tới suy dinh dưỡng. Nếu bạn đang thắc mắc với câu hỏi “Tiêu chảy cấp bao lâu thì khỏi?”, hãy cùng xem giải đáp chi tiết ở bài viết dưới đây để nhé.

Biểu hiện tiêu chảy cấp

Tiêu chảy cấp là tình trạng rối loạn tiêu hóa phổ biến ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Bệnh xảy ra chủ yếu là do sự ảnh hưởng của các loại vi khuẩn, virus, kí sinh trùng xâm nhập vào đường ruột.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ bị tiêu chảy cấp gồm có:

• Do phản ứng phụ với thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh;
• Dị ứng với thực phẩm, không dung nạp một sốt loại thực phẩm (chẳng hạn như fructose hoặc lactose);
• Do đi du lịch, chuyển địa điểm sinh sống tới các vùng dân cư khác;
• Phẫu thuật dạ dày.

Tiêu chảy cấp thường có các biểu hiện chung như là:

• Số lần đi tiêu > 3 lần/ ngày, thậm chí có thể tới chục lần/ ngày;
• Phân nát không thành khuôn cho tới phân lỏng;
• Phân có thể sủi bọt hay dính nhầy
• Người bệnh có thể bị sốt, nôn mửa, đau bụng và một số biểu hiện toàn thân khác tùy theo từng nguyên nhân gây bệnh.

Tiêu chảy cấp do salmonela

Salmonela là loại trực khuẩn gram âm, có lông, có sức đề kháng tốt ở ngoại cảnh; trong đất sống được vài tháng; trong nước và phân sống được vài tuần; trong thực phẩm đông lạnh được 2 – 3 tháng và sống cả ở những thực phẩm có nồng độ muối cao; ở 100 độ C phải hơn 5 phút mới diệt được. Chúng là một trong những tác nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy cấp ở người.

Salmonela thường sống trong các thực phẩm như thịt, trứng, sữa và phát triển mà không làm thay đổi màu sắc, mùi vị của thực phẩm. Mọi lứa tuổi đều có thể bị tiêu chảy với loại vi khuẩn này, với các biểu hiện như:

• Đau bụng dữ dội vùng thượng vị và quanh rốn, đôi khi đau lan tỏa khắp bụng;
• Buồn nôn và nôn nhiều lần;
• Tiêu chảy nhiều lần trong ngày, phân thối, nhiều nước, không mót rặn, trong phân có thể có lẫn thức ăn chưa tiêu;
• Kèm theo có sốt cao 38 – 40 độ, có rét run;
• Nhức đầu mệt mỏi;
• Khát nước, môi khô, mắt trũng, đái ít…

Nếu không điều trị bệnh kịp thời có thể dẫn tới thiểu niệu, vô niệu và có thể gây tử vong do rối loạn nước và chất điện giải.

Đó là thể điển hình, còn một số thể nhiễm khuẩn huyết giống như thương hàn, thể khu trú nội tạng hoặc ở thể người lành mang khuẩn. Điều trị chủ yếu bổ sung nước và điện giải, hạ sốt, an thần và cân nhắc khi sử dụng kháng sinh.

Tiêu chảy cấp do tụ cầu

Tiêu chảy cấp do tụ cầu xảy ra do ăn phải thức ăn nhiễm ngoại độc tố của tụ cầu vàng. Nguồn bệnh là những người bị viêm họng, viêm xoang đang có ổ mủ trên da… do tụ cầu và lây chủ yếu qua đường tiêu hóa do thực phẩm bị ô nhiễm.

Sau khi nhiễm từ 30phút – 6giờ, bệnh nhân có những biểu hiện như sau:

• Đột ngột xuất hiện đau bụng dữ dội vùng thượng vị nhiều hơn vùng rốn, đau quặn từng cơn;
• Buồn nôn và nôn nhiều lần trước khi đi ngoài nhiều lần trong ngày;
• Phân nhiều nước;
• Thường không có sốt hoặc sốt nhẹ;
• Nhức đầu, mệt mỏi, có thể rối loạn nước và điện giải dẫn đến trụy tim mạch.

Bệnh thường chỉ gây tử vong ở trẻ nhỏ hoặc người già suy kiệt. Điều trị chủ yếu là bổ sung nước và điện giải, trợ tim mạch.

Tiêu chảy do Rotavirus

Rotavirus là tác nhân gây chủ yếu tiêu chảy cấp ở trẻ nhỏ, nhất là trẻ sơ sinh từ 6 – 11 tháng tuổi. Đây là virus thuộc họ Reoviridae, hình cầu, có 7 tuýp huyết thanh đã được xác định đánh dấu từ A đến G, nhưng chỉ có nhóm A, B, C gây tiêu chảy cấp ở người; trong đó nhóm A là phổ biến nhất, có mặt khắp thế giới, là tác nhân chính gây tiêu chảy cấp ở trẻ em

Rotavirus có thể tồn tại ở khắp nơi quanh môi trường sống, từ bàn ghế, sàn nhà, đồ chơi cho tới các vật dụng trong gia đình. Con đường lây truyền chủ yếu là qua tiếp xúc với phân của người bệnh, tiếp xúc tay với vật thể nhiễm virus.

Tiêu chảy do Rotavirus có thể gây ra các triệu chứng như là:

• Người bệnh có biểu hiện nôn mửa và tiêu chảy sau 1 – 2 ngày nhiễm virus. Hiện tượng nôn ói thường xảy ra trước tiêu chảy khoảng 6 – 12h, có thể kéo dài trong 2 – 3 ngày.
• Đại tiện ra phân lỏng toàn nước, phân có thể lẫn đờm nhớt, có màu xanh nhưng không thấy máu (đây là dấu hiệu quan trọng để phân biệt với tiêu chảy do vi khuẩn).
• Tiêu chảy ngày càng nhiều trong những ngày đầu, sau đó giảm dần, kéo dài từ 3 – 9 ngày.
• Người bệnh có thể bị sốt vừa kèm theo đau bụng, ho, chảy nước mũi và mất nước.

Tiêu chảy cấp bao lâu thì khỏi?

Diễn biến của tiêu chảy cấp ở mỗi người là khác nhau, trường hợp bình thường thì diễn biến bệnh trong vòng vài ngày. Đôi khi, nó có thể kéo dài tới 2 tuần (nhất là trong trường hợp nhiễm Rotavirus). Tiêu chảy cấp có tính ngắn hạn, bệnh thường nhẹ và có thể tự khỏi trong vòng 1 tuần khi chú ý chăm sóc tại nhà, cho người bệnh ăn uống thức ăn dễ tiêu hóa, ít béo. Nếu người bệnh nôn nhiều, sốt cao và đau bụng thì cần đến bệnh viện càng sớm càng tốt.

Nếu bạn vẫn bị tiêu chảy sau 4 tuần, thì có thể bạn đã bị tiêu chảy mãn tính. Nó có thể là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng, bạn nên đi khám để kiểm tra nguyên nhân và điều trị kịp thời, để phòng ngừa các rủi ro nguy hiểm có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn.

Đọc thêm: Tiêu chảy nhiều lần trong ngày có nguy hiểm không?

Cách xử trí khi gặp tiêu chảy cấp

Thuốc được sử dụng để điều trị tình trạng bệnh này chủ yếu là các thuốc chữa triệu chứng bù nước và chất điện giải, giảm sự co thắt ở ruột, chữa sự rối loạn tiết dịch do đó làm giảm tình trạng đau bụng và giảm số lần đi tiêu.

Dung dịch bù nước và điện giải

Đây là biện pháp để chống lại sự mất nước và chất điện giải từ đó tránh cho người bệnh tình trạng rối loạn do mất nước và điện giải gây ra.

Dung dịch thường dùng là Oresol (1 gói chứa 20gam glucose khan, 3,5 gam natriclorit; 2,9 gam natricitrat và 1,5 gam kaliclorit). Pha theo hướng dẫn trên bao bì.

Thuốc làm giảm nhu động ruột

Có tác dụng giảm sự co bóp của ruột nên nước và chất điện giải di chuyển trong ruột chậm hơn từ đó làm tăng sự hấp thu nước và chất điện giải trong lòng ruột, tăng độ đặc của phân

Lưu ý, không dùng thuốc trong các trường hợp tiêu chảy do nhiễm khuẩn, chỉ dùng trong các trường hợp như tiêu chảy do chế độ ăn, do dị ứng….

Thuốc kháng tiết ở ruột non

Tác dụng của loại thuốc này ức chế men encephalinase (là men phụ trách thoái hóa encephalin nội sinh ở não và ruột) làm ức chế tiết ở ruột do độc tố của vi khuẩn tả hoặc do viêm mà không làm giảm dịch tiết cơ bản khác.

Thuốc hấp thu nhanh qua ống tiêu hóa, đạt đỉnh điểm sau khi uống 1h, thời gian tác dụng khoảng 8h. Thuốc đôi khi gây buồn ngủ, cần thận trọng khi dùng cho phụ nữ có thai và cho con bú.

Thuốc dẫn xuất từ nấm men và vi khuẩn

Cung cấp các enzyme, các acid amin, và các vitamin nhóm B, nó ức chế sự phát triển của Candida albica và một số vi khuẩn khác (đặc biệt là các vi khuẩn xuất hiện khi dùng kháng sinh). Lưu ý, với đa số các thuốc này không nên dùng chung với kháng sinh đường uống nhất là các kháng sinh phổ rộng.

Các chất hấp phụ

Là những silicat thiên nhiên hoặc nhựa polyacryl thán nước. Chúng có khả năng hút nước rất nhiều làm tăng độ đặc của phân. Thuốc không được hấp thu vào máu và được đào thải theo phân mang theo các chất mà chúng đã hấp phụ, do đó không dùng chung với nhóm làm giảm nhu động ruột. Ngoài ra cần chú ý dùng các thuốc khác cách xa thuốc này khoảng 2 tiếng.

Lưu ý khi điều trị:

Việc điều trị chứng tiêu chảy có rất nhiều loại thuốc và nhiều chú ý kèm theo. Nhưng trước khi tính đến việc dùng thuốc bao giờ cũng phải nghĩ tới việc bù nước và chất điện giải đặc biệt là đối với trẻ em. Cần đến khám ở các cơ sở y tế khi đã dùng thuốc mà các triệu chứng không cải thiện hoặc tiêu chảy có kèm theo sốt, nôn, người bệnh có tình trạng mất nước mắt trũng, môi khô, ít nước tiểu, lú lẫn, lơ mơ… Đồng thời vẫn phải ăn uống như bình thường, ăn những món ăn dễ tiêu và tránh các thức ăn nhiều dầu mỡ để cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể.

Thực phẩm chức năng Tràng Phục Linh PLUS 

Tràng Phục Linh PLUS Hỗ trợ giảm các kích thích gây co thắt đại tràng. Hỗ trợ giảm các triệu chứng của Hội chứng ruột kích thích, Viêm đại tràng co thắt như: đau bụng, đi ngoài nhiều lần, phân sống, phân nát. Hỗ trợ phục hồi niêm mạc đường tiêu hoá

Phòng bệnh tiêu chảy cấp như thế nào cho đúng?

Hiện tượng tiêu chảy cấp  là nguyên nhân gây tử vong ở nhiều vùng trên thế giới trong đó có Việt Nam. Vì vậy, cần hết sức quan tâm đến việc tuyên truyền giáo dục để phòng bệnh tiêu chảy cấp. Để ngăn ngừa bệnh và phòng dịch bệnh lây lan, mọi người thực hiện những khuyến cáo sau:

1. Vệ sinh cá nhân, môi trường

Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh

Có nhà tiêu hợp vệ sinh, cấm đi tiêu bừa bãi. Nếu gia đình có thành viên bị tiêu chảy cần rắc vôi bột hoặc cloramin B sau mỗi lần đi tiêu.

Không nên tập trung ăn uống đông người như cưới, đám giỗ…

Hạn chế người ra vào trong vùng có dịch

2. Thực hiện an toàn thực phẩm

• Thực hiện ăn chín, uống sôi
• Không ăn rau sống và uống nước lã
• Không ăn các thức ăn dễ bị nhiễm khuẩn đặc biệt là mắm tôm sống, hải sản tươi sống, gỏi cá, tiết canh, nem chua.

3. Sử dụng nguồn nước sạch

Nguồn nước sử dụng để ăn uống cần được sạch sẽ

Tất cả nước ăn uống đều phải được sát khuẩn bằng hóa chất cloramin B.

Không đổ chất thải, nước giặt, rửa đồ dùng của người bệnh xuống ao, hồ, sông, giếng. Cấm vứt súc vật chết và rác xuống ao, hồ, sông, giếng.

4. Khi có người bị tiêu chảy cấp

Khi có thành viên trong gia đình bị tiêu chảy cấp cần phải thông báo ngay cho cơ sở y tế nơi gần nhất để được điều trị kịp thời.

Tham khảo từ:

• https://www.uptodate.com/contents/acute-diarrhea-in-adults-beyond-the-basics
• https://www.uptodate.com/contents/chronic-diarrhea-in-adults-beyond-the-basics